Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Chełmno - Anna Soborska-Zielińska - rozpoczyna się renowacja zabytków

Monika Smól
Monika Smól
Chełmiński historyk Anna Soborska-Zielińska pokazuje, co między innymi zostanie poddane konserwacji dzięki dofinansowaniu z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Chełmiński historyk Anna Soborska-Zielińska pokazuje, co między innymi zostanie poddane konserwacji dzięki dofinansowaniu z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Nadesłane
- Chełmińskie zabytki będą konserwowane. Pozyskaliśmy dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego - rozmowa z Anną Soborską-Zielińską, historykiem z Muzeum Ziemi Chełmińskiej o planowanych na bieżący rok pracach

- Pracownicy Muzeum Ziemi Chełmińskiej pozyskali dofinansowanie na renowację kolejnych zabytków. Jaka realizacja dzięki tym środkom zostanie wykonane?
- Muzeum Ziemi Chełmińskiej to placówka, która pielęgnuje tradycje historyczne i dba o zachowanie dziedzictwa kulturowego. W pięknym gotycko-renesansowym ratuszu gromadzimy zabytki związane z przeszłością Chełmna i powiatu, zbieramy informacje o jego dziejach i gromadzimy dokumenty życia społecznego, które towarzyszą nam na co dzień, a które są źródłem wiedzy o aktualnym życiu mieszkańców. Staramy się, by zbiorom zapewnić właściwe warunki przechowywania, a zniszczonym zabytkom odpowiednią konserwację. Stąd też dzięki staraniom pracowników muzeum udało się pozyskać dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury na konserwację źródeł ikonograficznych do dziejów Chełmna XIX-XX w". Jest to kontynuacja, a zarazem dokończenie konserwacji panoram i widoków Chełmna pochodzących z XIX i XX w. będących ważnym elementem poznania miasta. Konserwacji zostanie poddanych 25 zabytków, wykonanych różnorodną techniką.

- Komu zlecone zostaną prace?
- Prace te poprowadzi specjalista Piotr Kulczyk z Wielkich Łunaw.

Trzy rocznice dotyczące chełmińskiego chirurga - Ludwika Rydygiera

- W tym roku obchodzimy trzy ważne rocznice związane z postacią wybitnego chirurga dr. Ludwika Rydygiera, mającego swoją praktykę w Chełmnie. Są to: 170-ta rocznica urodzin, 140-lecie przeprowadzenia nowatorskiej operacji żołądka i 100-lecie śmierci. Czy planowane z dofinansowaniem z ministerstwa prace obejmują przedmioty związane z lekarzem, którego nazwisko wiąże się z Chełmnem?

- W zbiorach muzealnych znajdują się dokumenty i rysunki architektoniczne kliniki Ludwika Rydygiera, którą prowadził w latach 1878-1887 przy ulicy Dworcowej. Będą one przedmiotem zabiegów konserwatorskich realizowanych w ramach zadania. Klinika ta rozsławiła Chełmno i Rydygiera, bo był to zakład naukowo-leczniczy. Przybywali tu pacjenci z odległych stron szukać ratunku u sławnego chirurga, który nie tylko był aktywny w dziedzinie medycznej, ale brał czynny udział w życiu społecznym miasta. Wspierał finansowo Towarzystwo Pomocy Naukowej, dzięki któremu mógł ukończyć studia medyczne. W 1887 roku opuścił Chełmno i udał się do Krakowa, gdzie objął Katedrę Chirurgii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Klinika chełmińska przeszła w posiadanie jego asystenta dra Leona Polewskiego. On jednak cichy, nie zabiegający o wszelki rozgłos i nie mający daru do prowadzenia kliniki, która przynosiłaby zyski, jak to umiał czynić Rydygier popadł w długi i już w maju 1891 roku klinika została zlicytowana za 26,000 marek. Dzisiaj w domu Rydygiera i w klinice znajdują się mieszkania prywatne, o dawnej funkcji zabudowań przypomina wisząca na ścianie dawnej sali operacyjnej tablica pamiątkowa ufundowana przez Towarzystwo Chirurgów Polskich w 1970 roku.

- Chełmno słynęło w XIX w. nie tylko z pięknych zabytków, znakomitego gimnazjum i kliniki Rydygiera ale także z dobrego piwa, które produkował Browar Höcherla przy ul. Biskupiej. Podobno i z tematyką piwowarstwa łączy się część zaplanowanych prac konserwatorskich?

Chełmińskie browary cieszyły się świetną sławą

- To prawda. Wspomniany browar rozpoczął produkcję na skalę przemysłową w 1875 roku. Przy ulicach Klasztornej i Biskupiej znajdował się kompleks budynków, które służyły do produkcji tego szlachetnego trunku. Piwo chełmińskie było znane i cenione. Na wystawach przemysłowych w Europie zdobywało złote medale, wyróżnienia. W 1889 roku browar zdobył na wystawie przemysłowej w Paryżu pierwszą odznakę i dyplom honorowy z gwiazdą, rok później nagrodę na wystawie w Kolonii. Pozostało niewiele pamiątek po tej świetnej działalności. W zabudowaniach przemysłowych i domu dawnego właściciela Aloisa Höcherla znajdują się mieszkania prywatne, a słodownia położona przy wylocie ulicy Biskupiej spłonęła w 1945 roku. Nieliczne zabytki znajdują się w zbiorach Muzeum - butelki z nazwą firmy, dokumentacja rysunkowa pochodząca z Akt Budowlanych Miasta Chełmna i zapewne najciekawsza rzecz - zabytkowy szyld browaru ukazujący zabudowania w pełnej krasie, gdy w 1897 roku został Spółką Akcyjną. Niewiele zabytków tego typu zachowało się w świetnym stanie. Szyld ten wykonany był z cienkiej blachy, stąd wykorzystywano go wtórnie do łatania dziur, zabezpieczeń dachu lub komina. Muzealny egzemplarz też był wtórnie użyty, ale po zabiegach konserwatorskich możliwe będzie przywrócenie jego pierwotnego wyglądu.

- Do bardzo zniszczonych i wymagąjących konserwatorskiej interwencji zabytków, które będą odnowione dzięki dofinansowaniu ministerstwa jest chorągiew bractwa mularskiego. Jaka jest jej historia?

- Chorągiew była używana podczas procesji religijnych i świąt bractwa. Mularz to dawna nazwa murarza, a przedstawicieli tego zawodu w Chełmnie było wielu. Początki powstania cechu murarskiego w naszym mieście sięgają XVIII w., a jako datę erekcyjną przyjmuje się 26 czerwca 1786 roku. Tak więc w przededniu 100-lecia istnienia w 1885 roku, bractwo cechowe zamówiło chorągiew, która z jednej strony przedstawia postać św. Szczepana, z drugiej panoramę Chełmna. Wszelkie uroczystości i msze św. odbywały się w farze przy ołtarzu św. Rocha - patrona murarzy. Przypomina o tym antependium, na którym przedstawiono narzędzia używane przez murarzy: kielnię, cyrkiel, trójkąt i młotek. Tradycja ta przetrwała do dziś. Dwa razy w roku jest odprawiana wotywa w intencji członków cechu.

Trwa głosowanie...

Cmentarze powinny być zamykane na noc?

- Jakie jeszcze przedmioty zostaną poddane konserwacji?
- Pod koniec XIX w. pojawiła się moda wysyłania pocztówek z pozdrowieniami. Muzeum posiada pokaźną kolekcję pocztówek wydawanych w różnych okresach. Zamawiali je w specjalistycznych zakładach graficznych miejscowi drukarze i księgarze, właściciele hoteli i sklepów, introligatorzy czy fotografowie. W Chełmnie największą liczbę pocztówek zamawiali drukarze - Wilhelm Biengke i Gustaw Goerz oraz księgarze - Joanna Klingenberg i Richard Kuschy. Niektóre z najstarszych pocztówek, na których znajdują się ciekawe widoki miasta, zostaną poddane konserwacji. To tylko niektóre zabytki, które będą odnowione. Po zakończeniu prac przy restauracji tych ciekawych śladów naszej przeszłości, pod koniec roku w muzeum zostanie zorganizowana wystawa czasowa, na którą już zapraszamy.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jaki olej do smażenia?

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Chełmno - Anna Soborska-Zielińska - rozpoczyna się renowacja zabytków - Gazeta Pomorska

Wróć na chelmno.naszemiasto.pl Nasze Miasto