Budżet Chełmna - co zaplanowano? Burmistrz obiecuje inwestycje, a nie przejadanie

Czego szukaliśmy w Internecie w 2020 roku?

Podczas sesji Rady Miasta Chełmna burmistrz podkreślił, że uchwała budżetowa jest tą najważniejszą. Podziękował za pomoc w jej stworzeniu wszystkim, którzy przyczynili się do jej powstania.

- Realny wpływ to 18 mln zł, czyli 21 procent budżetu - mówił Artur Mikiewicz, burmistrz Chełmna podczas sesji Rady Miasta Chełmna. - Największy dochód to podatek od nieruchomości. Natomiast 60 procent wydatków stanowi oświata i pomoc społeczna. I te koszty, niestety, rosną. Większość dochodów własnych przeznaczymy na inwestycje, nie przejadamy ich.

Jakie dochody, wydatki zaplanowano?

- Na uwagę zasługuje duża liczba planowanych i realizowanych inwestycji, nasza skuteczna aktywność w pozyskiwaniu funduszy zewnętrznych nie tylko na projekty twarde, inwestycyjne, ale i miękkie - podkreśla Artur Mikiewicz, burmistrz Chełmna. - W tym roku zrealizujemy m.in. projekt „WspółpracujeMy”, poświęcony aktywizacji społecznej i zawodowej mieszkańców z umożliwieniem im wyjścia z bezdomności, na co pozyskaliśmy niemal 1 mln zł. Trwa realizacja projektu edukacyjnego „Poznaję, eksperymentuję, decyduję! Szkolne laboratorium umiejętności” za prawie 1,8 mln zł. Do szkół trafił nowy sprzęt, wyposażono pracownie naukowe, a uczniowie i nauczyciele biorą udział w zajęciach i szkoleniach. Dużą wagę przywiązujemy do lokalnego transportu publicznego, na który zabezpieczyliśmy środki. Staramy się myśleć prorozwojowo, stawiając na inwestycje, a bardzo oszczędnie podchodząc do wydatków bieżących. W 2020 roku udało się pozyskać dofinansowanie inwestycji ze środków zewnętrznych na poziomie około 6,9 mln zł. W tym roku zamierzamy ubiegać się o kolejne.

Burmistrz Chełmna wskazuje, że do najważniejszych inwestycji w 2021 roku będą należeć te drogowe.

- Między innymi rozpoczęta w styczniu modernizacja układu drogowego na osiedlu Skłodowskiej na łączną kwotę ponad 1,4 mln zł, przebudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Chełmnie za ponad 3,5 mln zł, przygotowujemy się też do kompleksowej wymiany oświetlenia miejskiego i parkowego na oświetlenie LED za ponad 3,7 mln zł - wymienia Artur Mikiewicz. - Ponadto, zrealizujemy m.in. budowę skateparku – zwycięskiego projektu Budżetu Obywatelskiego 2020 (środki na BO 2021 - 500 tys. zł - są już także zaplanowane), termomodernizację obiektów sportowych naszych szkół podstawowych oraz zakup nowych przystanków komunikacji miejskiej.

Poza tym, rozbudowa sieci logicznej w budynku Urzędu Miasta z modernizacją serwerowni za 300 tys. zł, budowa windy dla osób niepełnosprawnych w Urzędzie Miasta za 335 tys. zł, zakup budynku od gminy Chełmno za 750 tys. zł. Na adaptację kamienicy przy ul. Hallera 11 na mieszkania chronione zabezpieczono ponad 584 tys. zł. Zaplanowane są też: budowa kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej ul. Bliska III etap, a także budowa schodów na osiedlu Kopernika, ul. Podgórna i zakup ciągnika rolniczego.

Radni klubu Przyszłość wskazują jednak na słabe zabezpieczenie w budżecie środków na wkłady własne do inwestycji. Porównują, że w roku 2018 było to niemal 2,6 mln zł, co miało wpływ na wypracowanie nadwyżki i wolnych środków z lat poprzednich -ponad 6,7 mln zł i że z tych środków mogą korzystać obecne władze. I że rok 2019 było to ponad 2,3 mln zł.

- Budżet ten też był konsekwencją opracowania projektu przez poprzedniego burmistrza - podkreśla Waldemar Piotrowski. - W 2020 roku przyjmując budżet różnica wynosiła 643 tys. zł, a na koniec tegoż roku podwyższono ją do 1,1 mln zł. Obecnie budżet wykazuje podobną kwotę jak w 2019 i to budzi niepokój - po wyczerpaniu się wolnych środków i nadwyżki inwestycje staną pod znakiem zapytania. Zaciągnięcie 6 mln zł kredytu spowoduje ogromne zadłużenie na jednego mieszkańca. Ponadto, RIO w opinii do Wieloletniej Prognozy Finansowej wskazała na konieczność bieżącej analizy poziomu realizacji zadań ujętych w prognozie, analizy i korekt dla nowych wielkości dochodów i wydatków w celu poprawy relacji, o której mowa w art. 243 ustawy o finansach publicznych. Niekorzystne odchylenia w wykonaniu dochodów i wydatków w stosunku do wielkości prognozowanych w poszczególnych latach może spowodować przekroczenie dopuszczalnego wskaźnika spłaty zobowiązań.

Głos w temacie zabrał skarbnik miasta Chełmna.

- Wstępna analiza dochodów w ostatnich latach wskazuje, że wzrost dochodów w latach 2018-2021 zdecydowanie zależał od dotacji z budżetu państwa na zadania zlecane lub finansowane zadań własnych z dotacji budżetu państwa - informuje Włodzimierz Zalewski. - W 2018 r. dotacje z budżetu państwa w stosunku do roku 2017 wzrosły 0 1,65 proc., w 2019 w stosunku do 2018 r. o 14,17 proc., w 2020 r. ok. 17,61 proc. Te dochody wynikają z wprowadzania coraz to nowych zadań budżetu państwa, które jednostka samorządu terytorialnego musi obsłużyć, często partycypując w kosztach wykonania. Przypomnę, dotacje z budżetu państwa na zadania własne mogą stanowić do 80 proc. ogółu wydatków, gdzieś te brakujące 20 proc. trzeba znaleźć. Uchwała budżetowa na 2021 r. w stosunku do roku 2020 zakłada wpływ dotacji na poziomie 79,97 proc. roku 2020, wynika to z zapowiedzi ministra finansów, w trakcie roku dotacje powinny być zwiększone, tak dzieje się co roku. Dynamiczny wzrost dotacji z budżetu państwa w ostatnich dwóch latach wynika z przyznawania świadczenia 500+ na pierwsze dziecko. Gmina Miasto Chełmno nie ma wpływu na poziom tych dochodów i wydatków.

Jak mówi skarbnik, analiza dochodów z PIT, CIT i subwencji wskazuje na spadek udziału tych dochodów w ogólnej puli wpływów do budżetu.
- W 2018 udział dochodów z Pit i CIT wynosił 23,18 proc. ogółu dochodów, w 2019 r. 24,09 proc., a w 2020 r. wstępne wyliczenia wskazują na 19,74 proc. Co gorsza w wartościach bezwzględnych notowany jest spadek ok. 1,5 mln. zł, to wynik pogorszenia się sytuacji gospodarczej wynikający z COVID-19 - wskazuje Włodzimierz Zalewski. - Na 2021 r. szacunki ministra finansów są optymistyczne i zakładają wpływy z PIT i CIT na poziomie niewiele niższym niż w 2019 r., jednak rozwój sytuacji gospodarczej w 2021 r. nie napawa optymizmem, co oznacza, że realne wpływy będą mniejsze i trudno będzie osiągnąć nawet pułap roku 2020.
Także dochody z subwencji z roku na rok stanowią coraz mniejszy procent wydatków na zadania oświatowe. Tych dwóch najistotniejszych spadków dochodów bieżących nie można nie zauważyć. To decyduje o projektowaniu budżetu na kolejne lata. Zwłaszcza, że w kwotach wydatków bieżących należy uwzględnić wzrost wynikający z czynnika inflacyjnego, który w porównaniach jest pomijany. Bardzo wstępne szacunki wykonania roku 2020 wskazują, że nadwyżka dochodów bieżących nad wydatkami bieżącymi osiągnie finalnie kwotę około 5,6 mln zł, co pokazuje, że spadek nadwyżki bieżącej nie osiąga dramatycznych rozmiarów, i wzorem lat nie odbiega ona od wyniku osiągniętego w ubiegłych latach, co pozwala na bezpieczną gospodarkę środkami finansowymi. Różnica w planie i wykonaniu nadwyżki operacyjnej wynika z konieczności uwzględnienia w planie wydatków na dany rok potencjalnych wydatków wynikających z przepisów ustawowych, które mogą, ale nie muszą wystąpić (tak jest np. w wydatkach oświatowych na opiekę nad dziećmi wymagającymi stosowania specjalnego sposobu nauki i opieki).
Przyjęte założenia do budżetu 2021 określają skrajnie niekorzystną sytuacje finansów miasta, tak by brać pod uwagę rozwój sytuacji kryzysowej, której skutki są trudne do oszacowania. Także prognoza na lata 2022-2027 zakłada minimalną poprawę sytuacji finansowej miasta, tak by w planowaniu założyć niekorzystne warunki rozwojowe, które będą determinować możliwości zaciągania zobowiązań w najbliższych latach.

Skarbnik podkreśla też, że zakłada się znaczny wzrost dochodów majątkowych, pod warunkiem uzyskania środków - podpisania kolejnych umów - które w budżecie na początek roku nie zostały uwzględnione, co pozwoli minimalizować zaangażowanie własnych środków i skutkować będzie ograniczeniem kwoty kredytu jaka ostatecznie zostanie zaangażowana w 2021 r.

- Istotnie ostatnie lata skutkowały zwiększeniem puli wolnych środków i skumulowanej nadwyżki budżetowej - informuje skarbnik miejski. - Podstawowym zadaniem jednostki samorządu terytorialnego nie jest kumulacja zysku, a realizacja zadań wynikających z potrzeb mieszkańców. Miasto angażując dotychczasowo zgromadzony kapitał na zadania inwestycyjne stopniowo poprawia warunki życia mieszkańców, podnosząc atrakcyjność dla turystów i inwestorów. W 2020 r. udało się pozyskać dofinansowanie inwestycji ze środków zewnętrznych na poziomie około 6,9 mln zł, co stanowi trzykrotność tego typu dochodów w latach 2019 i 2018. Pozyskanie niebagatelnych środków zewnętrznych wymaga zabezpieczenia wkładu własnego, którego źródłem są wolne środki i skumulowana nadwyżka z lat ubiegłych. Analiza zadłużenia sąsiednich gmin i porównywalnych miast z regionu, wykazała, że miasto Chełmno jest najniżej zadłużoną jednostką samorządu terytorialnego.